Tot op de bodem uitgezocht.
In de maanden na de oorlog heerste er opluchting. Er werd feest gevierd! De achtergebleven Duitse spullen werden weer gebruikt: je kon je er leuk mee verkleden in een bevrijdingsoptocht. De in het geheim gedropte wapens werden nu door voormalige verzetsstrijders openlijk gedragen en zelfs gefilmd. Hier en daar vond een huls of handgranaat een plaatsje op de schoorsteenmantel. Er werd overal opgeruimd. Restanten van neergestorte vliegtuigen waren vaak al in de oorlogsjaren afgevoerd. Schuil-loopgraven werden nu gedicht. Het ondergelopen land werd weer drooggemalen. Schade werd hersteld. Het Duitse kamp aan de Wildersekade werd afgebroken en voor een deel kon het bouwmateriaal op een andere plaats weer ingezet worden. Nu kon het gewone leven weer doorgaan zoals altijd…
Niet iedereen, nee, bijna niemand kwam ongeschonden uit de 5 lange jaren van bezetting. Veel mensen hadden verschrikkelijke dingen meegemaakt. In ontelbare gezinnen was er iemand gewond geraakt, overleden of vermist. Miljoenen mensen hadden zichtbare of onzichtbare littekens overgehouden aan de tweede wereldoorlog.
Wat was er allemaal gebeurd? Veel betrouwbare informatie was er in de oorlogsjaren niet. De kranten hadden alleen dat mogen schrijven wat was goedgekeurd door de overheid. En door het verplicht inleveren van radiotoestellen was er nog een informatiebron weggevallen.
“Wat was waarheid en wat was leugen? Wie was goed en wie was fout? Welke rol hadden de buren gehad? Wat deed je zus als ze niet thuis was? Waarom was je vader vaak zo stil en gespannen?
En waarom was mijn oom ineens verdwenen?”
In de jaren ’50 en ’60 waren de meeste Nederlanders hard op weg om het land weer op te bouwen, te vergeten, opnieuw te leven. Er was weinig behoefte aan om de verschrikkingen van de oorlog te blijven herinneren. Maar met een hele nieuwe generatie kinderen en jongeren die de oorlog niet hadden meegemaakt kwam de behoefte om het verhaal te kunnen delen. De ooggetuigen van de oorlog moesten niet langer zwijgen. Er moest gewaarschuwd worden voor de verschrikkingen van een oorlog.
Ook plaatselijke schrijvers, zoals Leo Bolleboom en Bas Metselaar, besteedden er jaren van hun leven aan om te onderzoeken en beschrijven wat er in ‘hun’ dorpen was gebeurd in de oorlogsjaren.
De tweede wereldoorlog is nu al een hele tijd geleden. De oorlog is geschiedenis, de oorlog ligt achter ons. Of toch niet? Er komen nog steeds nieuwe verhalen boven en we ontdekken nog steeds nieuwe dingen over wat er toen gebeurd is.
We zijn bevrijd. Maar: onvoltooid bevrijd.
Waar zijn de klokken?
In 1948 werden de klokken weer in de katholieke kerk aan de Noordeindseweg teruggeplaatst. Bekijk hier de filmbeelden!
En ook op foto vastgelegd: de herinstallatie van de kerkklokken in de Rooms Katholieke kerk in Berkel in 1948. V.l.n.r. op de foto rector Schoorl, kapelaan Schrama, vrachtautochauffeur Koos van der Spek, pastoor Velthuyse en kapelaan Ettinger.
Explosieven
Bij de uitbreiding van de provinciale weg N209 en de herinrichting van het kruispunt met de A12 werd in het jaar 2000 nog een bom gevonden...
...en gecontroleerd tot ontploffing gebracht!
In Kijk magazine werd in 2017 een artikel geplaatst over bommenonderzoek bij de N209 / A13. In verband met het doortrekken van de A16 naar de A13 werd ook ter hoogte van de kruising Doenkade/A13 een uitgebreid onderzoek verricht.
Vliegtuigcrashes
Volgens het opschrift aan de achterzijde van de foto is dit een Messerschmidt bij Bleiswijk. Er is wel een verhaal bekend van een neergestorte BF-109. Dit toestel verdween echter voor het grootste deel in een dijk en werd rond 1970 pas weer opgegraven. De motor van dat bewuste toestel zou anno 2018 nog steeds in de grond zitten.... Maar welk toestel is dit dan?
Een Amerikaanse B-17 bommenwerper stortte in 1944 neer bij Berkel. Het was een toestel van het 561e squadron van de 388e Bomb Group. Wat was er met de bemanning gebeurd? In de boeken van Leo Bolleboom wordt e.e.a. uitgebreid beschreven.
Het graf van de in 1926 geboren vlieger sgt. Richard O. Fagstad uit Oregon. Als 18 jarige was hij een van de bemanningsleden, hij werd begraven in Luxemburg.
De oorlogsgraven op de gemeentelijke begraafplaats in Berkel en Rodenrijs.
Speurwerk door Bolleboom en Metselaar
De gemeenschap is veel dank verschuldigd aan de moeite die met name Bolleboom en Metselaar gedaan hebben om de oorlogshistorie vast te leggen voor het nageslacht.
Enkele van de boeken geschreven door lokale schrijvers Leo Bolleboom en Bas Metselaar.
Thema-uitgaven
In de lustrumjaren hebben de historische verenigingen regelmatig speciale thema-uitgaven verzorgd over een aan de tweede wereldoorlog gerelateerd onderwerp. De Bergschenhoekse vereniging bracht onder meer 'Arie's brieven' en 'Het Kruis' uit. Ook van Het Lint en De Blesewic werden themanummers gemaakt.
Stichting Oranjecomité Bleiswijk bracht de bundel "Zoiets vergeet je niet' uit. Via onderstaande knop wordt u doorgestuurd naar de online leesbare versie: